Ipno-esbrihanto
Hylocomium splendens
Hylocomiaceae
Nom en français : Hypne brillante.
Descripcioun :Aquelo grando mousso (> 10 cm) pluroucarpo verdo coulour óulivo esbrihanto à jaunastro fai de gràndi tepo sus lou sòu. Trachis dins li relarg umide e fres souto li faiard o àutris aubre (sapin, mele...). Se recounèis à si tijo roujo, penado dos à tres fes, e que dounon de foundo en estànci cado annado. Li fueio fan aperaqui 2,5 mm, gaire plegado, jaunasso quouro seco, pounchudo au bout (bè) emé uno courto costo doublo sus mens de la mita de la fueio. Au microuscope li celulo apicalo soun prourado. Fai raramen d'espouroufite qu'es diouïco. Aquelo mousso èi proutejido sus listo roujo, categourìo LC, es à dire soucit minour.
Usanço :Se pòu engana emé Thuidium tamariscinum que ié sèmblo proun mai amé de tijo verdo. Tambèn amé d'àutri mousso di gènre Loeskeobryum e Hylocomiastrum.
Port : Pluroucarpo
Taio : 8 à 20 cm
Fueio : 2,4 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hylocomium
Famiho : Hylocomiaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1,5 à 2,5 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido : Printèms
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 500 à 2000 m
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Sòu
- Roco
- Pege
- Souco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Hylocomium splendens (Hedw.) Schimp., 1852
(= Hypnum splendens Hedw., 1801 = Hylocomium proliferum (Brid.) Lindb. )
Serento
Picea abies
Pinaceae
Àutri noum : Serénta, Sarento, Sourento, Serinte, Sùfi.
Noms en français : Epicéa, Épicéa commun.
Descripcioun :Pèr pas s'engana emé lou sapin fau regarda coume soun lis aguio o peréu li pigno (o vacheto). Li fueio de la serento soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso, au contro de li dóu sap que soun tóuti dins lou meme plan coume un penche. De nouta pamens qu'acò marcho pas pèr d'ùni sap fourestié (coume Abies pinsapo). Li pigno pendoulon, alor qu'encò dóu sap, quouro li poudès vèire, se tènon bèn drecho.
Usanço :I'a touto meno d'utilisacioun dóu bos segound sa qualita. La pegoulo (resino) èi di proun vulneràri. Foundudo, servié, à passa tèms, pèr sougna li tigno (J.-R. Fortoul). Li jóuini fueio soun manjadisso (ensalado, pèis), an lou goust de citroun.
Port : Aubre
Taio : 10 à 50 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Picea
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 600 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Sapiniero
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Picea abies (L.) H.Karst., 1881